Chủ nghĩa đanh đá

Thời ấy người nổi tiếng nhất làng bao giờ cũng là người đàn bà chua ngoa đanh đá nhất. Từ các vị chức sắc trong làng, cho đến lũ trẻ con, ai có việc phải đi ngang qua nhà người đàn bà này đều bỗng nhiên ngoan ngoãn hẳn ra, bước đi khép nép, dẹp hẳn sang phía kia của đường làng. "Phía kia" cũng chỉ cách "phía này" được thêm mấy chục phân trên cái đường làng ngoằn ngoèo bé tí.
Đời sống nghèo khổ dốt nát, chỉ còn có cái đanh đá để mà tự vệ, để cho thiên hạ biết tay khi cần, và cả khi mình bỗng "điên lên"!
Sự đanh đá của những người đàn bà trong làng đều được xếp hạng cả, gặp nhau là biết trên hạng dưới hạng của nhau rồi, để mà lảng hay lấn, trừ một số người ngang cân lạng nhau thì cứ gườm căng chỉ chực nổ cuộc thi đấu. Trong làng tìm được người đàn bà hoàn toàn hiền thục, khó. Sống ở đời, tương đối thôi, kẻo rồi ở không.
Cái "được" ở sự đanh đá của người đàn bà trong làng xưa, là nhìn chung họ chân thật, họ bày sự chua ngoa đanh đá ra đấy. Không mấy người trong họ được đi học. Họ không có chữ.
Đàn ông xưa ở quê thường hiền hơn, nhưng cục, ít thể hiện ra hơn sự chua ngoa đanh đá. Cái chua ngoa đanh đá nay đã được nén lại vào trong, trở thành cái "cục". Họ có cái "cục" để tự vệ rồi. Đừng tưởng cứ lấn họ được mãi.
Rắc rối nhất là số ít đàn ông được học ít chữ, vẽ được chữ vuông.
Nhiều vị trong số này mực thước ôn tồn, lo dạy học, lo bắt thuốc giúp người, để mà kiếm sống. Cái năng lượng vô tổ chức của "chua ngoa đanh đá" vốn có ở họ đã được cải hóa, thuần hóa, để thành công ra một năng lực mới.
Nhiều vị khác trong số này thì lý sự kinh thiên, động địa. Vừa khó hiểu, vừa loăng quăng. Lý luận ngút ngàn với nhau xem "trời có đầu không" chẳng hạn, dẫn cả "ngũ kinh" ra bày trận. Lời nói của họ phải được mài thật sắc, múa lên phải như gươm dao lướt dưới trăng, phải chém được đầu này, phải xé được trời kia… Hết mấy chén rượu và mấy đường thuốc lào, thì mình phải cưỡi được ngựa lên trời xanh, để lại đám thua cuộc hạ đẳng tội nghiệp ngơ ngác ở tít mãi dưới kia.
Sau này bạn Cụ Hinh hiểu ra, đó lại là cái cách để sự chua ngoa đanh đá giấu mặt ở bên trong đám đàn ông lý sự kinh thiên động địa đó có được cái cơ hội mà chui ra. Họ thực ra cũng vô tư thôi, đâu có để ý lẽ đó.
Trong muôn hình chuyển hóa và tiến hóa của cái năng lượng chua ngoa đanh đá ở trong ta, chỉ có cái vô tư cuối cùng này mới kết tinh lên được thứ tinh chất của chính nó. Gọi chữ cho oai hôm nay, đó là "chủ nghĩa đanh đá".
Hoàng Minh Hồng - Bee